Η κήλη του μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι μια επώδυνη κατάσταση στην οποία το περιεχόμενο του δίσκου (ο λεγόμενος πυρήνας του δίσκου) διαφεύγει μέσα από μια οπή στο περίβλημα του δίσκου (ο λεγόμενος ινώδης δακτύλιος). Αρκετοί ασθενείς χρειάζεται τελικά να χειρουργηθούν προκειμένω να αφαιρεθεί το κομμάτι του δίσκου το οποίο πιέζει τα νεύρα.
Ένα μικρό όμως ποσοστό ασθενών, το οποίο στη βιβλιογραφία αναφέρεται να είναι ανάμεσα στο 5-15% περίπου, θα παρουσιάσει υποτροπή, δηλαδή θα ξαναδημιουργηθεί νέα κήλη.
Εάν έχετε παρουσιάσει δισκοκήλη στη μέση σας στο παρελθόν, γνωρίζετε πόσο έντονος μπορεί να γίνει ο πόνος και πόσο διαρκεί η διαδικασία αποκατάστασης. Γνωρίζετε επίσης ότι είναι κάτι που θέλετε να αποφύγετε να το ξαναζήσετε.
Αν και δεν είναι πάντα δυνατό να αποφύγουμε τον τραυματισμό της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, η προσεκτική κίνηση και στάση του σώματος μαζί με μια σειρά από οφέλιμες συνήθειες, μπορεί να σας βοηθήσουν να μειώσετε τον κίνδυνο επανεμφάνισης δισκοκήλης.
- Μάθετε να σηκώνετε βάρη σωστά
Η άρση βάρους γενικά είναι επιβαρυντική για τη σπονδυλική μας στήλη αν και δεν υπάρχουν σαφείς ή τεκμηριωμένες οδηγίες για το πόσα κιλά επιτρέπεται να σηκώνει ένας ασθενής με ιστορικό δισκοκήλης. Πάντως, αν πρέπει να σηκώνετε βάρη καλό είναι να το κάνετε σωστά: μη σηκώνετε βάρη με τα πόδια τεντωμένα, χρησιμοποιώντας κυρίως τους μύς της μέσης σας. Αντίθετα, λυγίστε τα γόνατα και προσπαθείστε να κρατήσετε την πλάτη σας όρθια.
- Μην κοιμάστε μπρούμυτα
Το να κοιμάστε μπρούμυτα είναι κακό για τη μέση σας. Τόσο απλά. Βέβαια να πούμε ότι μερικοί άνθρωποι νιώθουν πολύ άνετα να κοιμούνται μπρούμυτα και το σώμα τους ανταποκρίνεται θετικά σ’ αυτό. Σ’ αυτή την περίπτωση είναι προτιμώτερο να ακούμε το ίδιο μας το σώμα παρά οποιονδήποτε άλλο. Το σώμα μας γνωρίζει καλύτερα από οποιονδήποτε τι χρειάζεται. Όμως ο γενικός κανόνας λέει ότι ο ύπνος μπρούμυτα ταλαιπωρεί τους μύς της ράχης και γενικά είναι κακό για τους περισσότερους ανθρώπους.
Δοκιμάστε να ξαπλώνετε στην πλάτη σας (ανάσκελα) με ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατά σας και με το κεφάλι σας σε ένα μαξιλάρι. Αυτό φέρνει τη σπονδυλική σας στήλη σε πιο ουδέτερη θέση.
Εάν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε στην πλάτη σας, δοκιμάστε να κοιμηθείτε στο πλάι. Η εμβρυϊκή στάση ύπνου συνήθως βοηθά τη μέση.
- Να προσέχετε πως κάθεστε και πώς στέκεστε
Προσέχετε πώς κάθεστε και πώς στέκεστε. Όπως ακριβώς είναι σημαντικό να κοιμόμαστε σωστά και να σηκώνουμε βάρη σωστά, έτσι υπάρχει και ένας σωστός τρόπος για να καθόμαστε, προκειμένω να μειώσουμε την πιθανότητα υποτροπής της δισκοκήλης.
Θα πρέπει να καθίσετε με την πλάτη σας ευθεία και όχι καμπουριαστά. Η προσθήκη ενός μαξιλαριού πίσω από τη μέση σας μπορεί να σας προσφέρει στήριξη ενώ κάθεστε.
Αντίστοιχα, το να στέκεστε πολύ ώρα καταπονεί τη σπονδυλική στήλη και τους ραχιαίους μύες.
Γενικά, να πούμε ότι δεν υπάρχει σαφής κανόνας και σαφείς οδηγίες για το πόσο επιτρέπεται κανείς να κάθεται ή να στέκεται ή να περπατά. Η εμπειρία όμως έχει δείξει ότι το πιο ωφέλιμο είναι η συχνή εναλλαγή των στάσεων.
- Καλό είναι ίσως να αποφύγετε το τζόκινγκ
Το τζόκινγκ είναι μάλλον κακό για τους ασθενείς με δισκοκήλη. Το πόδι δεν είναι μεγάλη επιφάνεια. Κάθε φορά που προσγειώνεστε στο πόδι, εκεί μεταφέρεται όλο το σωματικό σας βάρος ασκώντας πίεση σε αυτό το πόδι – αυτή η πίεση μεταδίδεται στο πόδι σας και στην πλάτη σας.
Επιπλέον, αν και υπάρχουν αθλητικά παπούτσια εκεί έξω με μαλακή σόλα ειδικά για τζόκινγκ, αυτά δεν είναι ικανά να απορροφήσουν και να αποσβέσουν σημαντικά τους κραδασμούς που μεταφέρονται από το πόδι στη μέση σας.
Το περπάτημα είναι καλύτερο από το τρέξιμο – δεν προσγειώνεστε κάθε φορά σε ένα πόδι και οι δυνάμεις που ασκούνται είναι μικρότερες και κατανέμονται καλύτερα ανάμεσα στα δύο πόδια. Αν είσαι όμως απο εκείνους που το τρέξιμο είναι σημαντικό και αναπόσπαστο κομμάτι του ζωής σου, τότε φρόντισε να ξεκινήσεις χαλαρά και να αυξάνεις τις αποστάσεις και την ένταση σιγά-σιγά. Ιδανικά, τρέξε σε μαλακή (πχ. ταρτάν στίβου) ή τουλάχιστον λεία επιφάνεια.
Και εδώ όμως, ο καλύτερος σύμβουλος είναι το ίδιο σου το σώμα. Αν αυτό που κάνεις δεν πονά και σε κάνει να νιώθεις όλο και καλύτερα, τότε το πιθανότερο είναι να είναι οκ.
- Ελέγξτε το σωματικό σας βάρος
Το αυξημένο σωματικό βάρος είναι σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας για την εμφάνιση δισκοκήλης. Σε υπέρβαρους ασθενείς η σπονδυλική στήλη δέχεται πολύ μεγαλύτερη καταπόνηση, τόσο λόγω του αυξημένου βάρους που πρέπει να κουβαλήσει όσο και λόγω του ότι οι ραχιαίοι μύες σε παχύσαρκα άτομα είναι κατά κανόνα αγύμναστοι. Επιπλέον, οι ασθενείς «στομάχι» γέρνουν αντιρροπιστικά προς τα πίσω, προκαλώντας δηλαδή «λόρδωση» στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Η λόρδωση αυτή σε βάθος χρόνου φθίρει τους μεσοσπονδύλιους δίσκους ταχύτερα.
Ο νευροχειρουργός Παντελής Σταυρινού είναι κάτοχος διπλώματος Master της Γερμανικής Εταιρίας Σπονδυλικής Στήλης
