Γράφει ο Παντελής Σταυρινού, Διευθυντής Νευροχειρουργός του Νοσοκομείου Metropolitan Hospital.
Η ρομποτική είναι ένας ταχέως εξελισσόμενος τομέας της νευροχειρουργικής, ο οποίος –σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και νευροαπεικόνισης– μεταμορφώνει το πεδίο της σύγχρονης νευροχειρουργικής. Η ρομποτική νευροχειρουργική χρησιμοποιεί τη ρομποτική τεχνολογία προκειμένω να εξαλλείψει τα λάθη στους χειρουργικούς χειρισμούς, να μειώσει το χειρουργικό χρόνο και να βοηθήσει τον νευροχειρουργό στο να εφαρμόζει ελάχιστα επεμβατική νευροχειρουργική.
Τα περισσότερα ρομποτικά συστήματα τα οποία χρησιμοποιούνται σήμερα αποτελούνται από έναν ρομποτικό βραχίονα ο οποίος δείχνει στο νευροχειρουργό την ιδανική «θέση» (trajectory) στην οποία πρέπει να τοποθετηθούν τα μοσχεύματα ή να προωθηθούν τα εργαλεία. Το ρομποτικό σύστημα παίρνει τις ανατομικές πληροφορίες από το σύστημα νευροπλοήγησης και στη συνέχεια τις μεταφέρει στο χειρουργικό πεδίο. Κατά κάποιον τρόπο, το ρομπότ ορίζει μια «περιοχή ασφαλείας» η οποία εμποδίζει τον νευροχειρουργό να αποπροσανατολιστεί και να τραυματίσει σημαντικές δομές. Ο περιορισμός της κίνησης σε προκαθορισμένους άξονες καθιστά τη χειρουργική επέμβαση πιο ασφαλή. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στη νευροχειρουργική όπου οι χειρισμοί γίνονται μέσω μικρών οπών.
Έτσι για παράδειγμα, στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης τα ρομποτικά συστήματα μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην ακριβή τοποθέτηση των βιδών (πχ. σε χειρουργεία σπονδυλοδεσίας). Στη χειρουργική εγκεφάλου στην ακριβή τοποθέτηση ηλεκτροδίων ή της βελόνης βιοψίας σε περιστατικά εν’ τω βάθει εγκεφαλικής διέγερσης (Deep Brain Stimulation – DBS) και σε στερεοτακτικές βιοψίες αντίστοιχα.
Τα τελευταία χρόνια έχουν έρθει στο προσκήνιο ρομποτικά οπτικά συστήματα (exoscopes) τα οποία με αυτόματο τρόπο προσαρμόζουν το οπτικό πεδίο ώστε να επιτυγχάνεται εξαιρετικά ευρύ οπτικό πεδίο και τέλεια εστίαση.
Το ρομποτικό σύστημα Rosa (Zimmer Biomet)
Το ρομποτικό σύστημα ExcelsiusGPS (Globus Medical)
Το ρομποτικό σύστημα Mazor (Medronic)