Γράφει ο Παντελής Σταυρινού, Διευθυντής Νευροχειρουργός του Νοσοκομείου Metropolitan Hospital.
Στη χειρουργική των γλοιωμάτων, ο στόχος είναι η ολική εξαίρεση του όγκου μια και είναι πλέον σαφές ότι η ολική εξαίρεση του όγκου βελτιώνει σημαντικά την πρόγνωση σε σχέση με την υφολική. Συγκεκριμένα, υπάρχει πλέον πληθώρα αναδρομικών μελετών η οποία δείχνει ότι η πρόγνωση του ασθενούς βελτιώνεται όσο η αφαίρεση του όγκου πλησιάζει το 100%.
Το πρόβλημα είναι ότι μερικά γλοιώματα είναι δύσκολο να αφαιρεθούν ολικά, γιατί τα όρια του όγκου είναι ασαφή και μοιάζουν πολύ με τον φυσιολογικό εγκέφαλο. Επιπλέον, ο όγκος επεκτείνεται συχνά πολύ πέρα από αυτό που φαίνεται στη μαγνητική τομογραφία (Εικόνα 1).
Εικόνα 1: Η πρόσληψη σκιαγραφικού στη μαγνητική τομογραφία αντιστοιχεί στο συμπαγές τμήμα του όγκου. Συχνά όμως τα κακοήθη κύτταρα επεκτείνονται πέρα από αυτό που δείχνει η μαγνητική τομογραφία και πέρα από αυτό που βλέπει ο νευροχειρουργός κάτω απο φώς του μικροσκοπίου (ζώνη διήθησης).
Η χρήση του φθορισμού με 5-ALA (5-αμινολεβουλινικό οξύ) μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τον νευροχειρουργό να εντοπίσει αυτά τα κακοήθη κύτταρα, τα οποία υπό κανονικές συνθήκες δε θα ήταν ορατά.
Το 5-ALA είναι μια πρόδρομος ουσία της αίμης η οποία μεταβολίζεται στα καρκινικά κύτταρα σε πορφυρίνη. Η πορφυρίνη είναι φθορίζουσα υπό συγκεκριμένες συνθήκες φωτισμού και αυτό επιτρέπει στο χειρουργό να αναγνωρίσει τα καρκινικά κύτταρα τα οποία «φωτίζουν» πλέον. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε πολύ υψηλότερα ποσοστά ολικής αφαίρεσης του όγκου (Εικόνα 2).
Ο Παντελής Σταυρινού χειρουργεί γλοιώματα με τη χρήση 5-ALA από το 2011 (Πανεπιστημιακή Νευροχειρουργική Κλινική Κολωνίας) και είναι πιστοποιημένος στη χειρουργική των γλοιοβλαστωμάτων με τη χρήση 5-ALA (πιστοποιητικό)
Εικόνα 2: Εξαίρεση γλοιοβλαστώματος. Πάνω: η κοίτη του όγκου υπό φυσιολογικό φωτισμό. Κάτω: η κοίτη του όγκου υπό φωτισμό με black light (φάσμα 400-410 nm). Οι «ρόζ» περιοχές αντιστοιχούν σε περιοχές με υπολειπόμενο κακοήθη όγκο, ο οποίος είναι ορατός μόνο με τη χρήση 5-ALA (Προσωπικό αρχείο Π. Σταυρινού).